Przeprost - co to takiego?
Przeprost (hiperekstencja) to sytuacja, w której staw zostaje wygięty poza swój naturalny zakres ruchu. Innymi słowy – kończyna wygina się „za bardzo”, zazwyczaj w kierunku przeciwnym do normalnego zgięcia. Najczęściej dotyczy to kolan, łokci, palców i kręgosłupa.
Kiedy występuje przeprost?
Przeprost może wystąpić:
Podczas ćwiczeń – np. przy nieprawidłowej technice przysiadów, martwego ciągu czy wyciskania.
W sportach dynamicznych – np. przy nagłym lądowaniu, zmianie kierunku lub uderzeniu (piłka nożna, siatkówka, gimnastyka).
U osób z hipermobilnością – mają większy zakres ruchu w stawach, co sprzyja przeprostom.
W wyniku urazu – np. szarpnięcia, potknięcia czy upadku.
Konsekwencje przeprostu
Choć jednorazowy przeprost nie zawsze prowadzi do poważnych problemów, jego powtarzalność lub nagłość może mieć nieprzyjemne skutki:
🔴 Naciągnięcia i naderwania więzadeł
🔴 Uszkodzenia torebek stawowych
🔴 Zwiększone ryzyko zwichnięć i niestabilności stawu
🔴 Ból i stan zapalny w okolicy stawu
🔴 Zaburzenia propriocepcji (czucia głębokiego)
🔴 W skrajnych przypadkach – trwałe uszkodzenia stawu lub potrzeba interwencji chirurgicznej
W sporcie wyczynowym przeprosty są jedną z częstszych przyczyn kontuzji więzadłowych – zwłaszcza w kolanach (np. uszkodzenie ACL).
Jak zapobiegać przeprostom?
✅ Dbaj o technikę – nie „blokuj” stawów w końcowej fazie ruchu.
✅ Wzmacniaj mięśnie stabilizujące stawy – np. mięśnie głębokie, pośladki, czworogłowy uda.
✅ Rozgrzewaj się przed treningiem – przygotuj układ mięśniowo-stawowy do wysiłku.
✅ Uważaj z rozciąganiem, szczególnie jeśli masz naturalnie duży zakres ruchu.
✅ Trenuj propriocepcję – równowaga i świadomość ruchu zmniejszają ryzyko urazu.
